Tập 10 bộ sách Hồ Chí Minh Toàn tập, xuất bản lần thứ ba, bao gồm những bài viết, bài nói, điện văn, thư từ,… (gọi chung là tác phẩm) của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ ngày 22-6-1955 đến ngày 6-7-1957.

Nội dung tập 10 phản ánh những hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đường lối chiến lược, sách lược và phương thức chỉ đạo các phong trào cách mạng nước ta trong những năm đầu sau khi Hiệp định Giơnevơ được ký kết, tình hình trong nước và thế giới có nhiều biến chuyển mới:

Hiệp định Giơnevơ đã chính thức thừa nhận Việt Nam là một nước độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, nhưng đất nước còn tạm thời bị chia cắt làm hai miền: miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, đang ở giai đoạn đầu thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; miền Nam vẫn còn nằm dưới sự thống trị của chính quyền Ngô Đình Diệm, tay sai của đế quốc Mỹ.

Nhiều tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tập này phản ánh sự lãnh đạo và chỉ đạo trực tiếp của Người trong công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế miền Bắc bị tàn phá trong chiến tranh. Người khẳng định: Lúc này kinh tế là mặt trận chính của chúng ta. Chúng ta phải khôi phục nền kinh tế quốc dân đạt mức năm 1939. ở nông thôn, phải làm xong cải cách ruộng đất để hoàn thành cuộc cách mạng phản phong, đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiêp. ở thành thị, phải điều chỉnh, cải tạo công thương nghiệp; khôi phục và phát triển dần những xí nghiệp có lợi cho quốc kế dân sinh; phải từng bước phát triển kinh tế hợp tác xã, kinh tế quốc doanh; tổ chức lại sản xuất và quản lý sản xuất theo kế hoạch, bình ổn vật giá, thăng bằng thu chi ngân sách. Đồng thời, phải đẩy mạnh sự nghiệp văn hóa – xã hội, phát triển khoa học – kỹ thuật, củng cố quốc phòng, mở rộng công tác đối ngoại… Người viết: “Củng cố miền Bắc tức là giúp đỡ một cách thiết thực đồng bào miền Nam đấu tranh đòi hòa bình và thống nhất” (tr.103).

Một trong những công tác quan trọng của thời kỳ 1955 – 1957 là tiến hành cải cách ruộng đất đợt 5. Chủ tịch Hồ Chí Minh tổng kết: Kinh nghiệm lịch sử cho thấy: “nông thôn phải kinh qua 2 cuộc cách mạng: Cải cách ruộng đất là một cuộc, cuộc thứ hai là từ chỗ thực hiện tổ đổi công, hợp tác xã, nông trường tập thể đến chỗ xã hội hóa nông nghiệp” (tr.181). Vì vậy, mở đầu đợt 5 cải cách ruộng đất, Người nhắc nhở cán bộ phải thật sự nắm vững đường lối, chính sách của Đảng; tuyệt đối chớ bắt bớ lung tung, dùng nhục hình, quy kết sai thành phần và chú ý chiếu cố những địa chủ có công với cách mạng, với kháng chiến, có con em là cán bộ, bộ đội… Khi phát hiện có sai lầm trong cải cách ruộng đất, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho đồng bào nói rõ những thắng lợi và sai lầm. Người chỉ rõ: Cải cách ruộng đất là một cuộc cách mạng xóa bỏ chế độ phong kiến ở nông thôn, thực hiện người cày có ruộng, đưa nông dân lên địa vị là người làm chủ đất nước… Người khẳng định: “Đó là một thắng lợi to lớn. Nó mở đường cho đồng bào nông thôn ta xây dựng cuộc đời ấm no, góp phần xứng đáng vào công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế, củng cố miền Bắc thành cơ sở vững mạnh để đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà” (tr.411). Người cũng chỉ rõ: Cải cách ruộng đất là một chủ trương đúng đắn của Đảng, nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện có những nơi, những lúc cán bộ chưa quán triệt đúng đường lối, chính sách của Đảng; chưa căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể của mỗi địa phương để vận dụng cho thích hợp; “sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Chính phủ có chỗ thiếu cụ thể, thiếu kiểm tra đôn đốc” (tr.412) nên đã mắc nhiều sai lầm nghiêm trọng, vi phạm chủ trương, chính sách của Đảng một cách phổ biến: “Trung ương Đảng và Chính phủ đã nghiêm khắc kiểm điểm những sai lầm, khuyết điểm ấy, và đã có kế hoạch kiên quyết sửa chữa, nhằm đoàn kết cán bộ, đoàn kết nhân dân, ổn định nông thôn, đẩy mạnh sản xuất” (tr.412).

Người dành sự quan tâm đặc biệt đối với đồng bào miền Nam đang tạm thời phải sống trong cảnh chia cắt, dưới sự thống trị tàn bạo của chính quyền tay sai.

Người luôn luôn thức tỉnh ý thức cộng đồng dân tộc, thức tỉnh lương tâm của mọi người Việt Nam, bác bỏ những luận điệu xuyên tạc của kẻ thù chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc và lên án những tội ác của chính quyền Ngô Đình Diệm tàn sát dã man nhân dân miền Nam, nhất là những gia đình kháng chiến cũ. Người tố cáo âm mưu của đế quốc Mỹ cùng bọn tay sai đang tìm mọi cách để chia cắt lâu dài đất nước Việt Nam, âm mưu biến miền Nam Việt Nam thành căn cứ quân sự của đế quốc Mỹ. Người khẳng định: “Thống nhất nước nhà là con đường sống của nhân dân ta” (tr.360).

Ngoài ra, trong tập 10, bạn đọc còn có thể tìm thấy sự quan tâm chu đáo của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với các ngành, các giới, các tầng lớp nhân dân, công nhân, nông dân, bộ đội, trí thức, thanh, thiếu niên, đồng bào các dân tộc thiểu số, các tôn giáo, v.v. qua những bức thư hoặc đến tận nơi thăm hỏi, chăm sóc, động viên…

*
* *

Tập 10 Hồ Chí Minh Toàn tập, xuất bản lần thứ ba gồm 266 tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngoài 172 tác phẩm cùng Danh mục sắc lệnh do Người ký đã được công bố ở tập 8 Hồ Chí Minh Toàn tập, xuất bản lần thứ hai, còn có 94 tác phẩm mới được bổ sung. Tất cả các tác phẩm trên đều đã được lựa chọn, chắt lọc kỹ lưỡng, bảo đảm tính chân xác về mặt lịch sử.

Mặc dù có nhiều cố gắng, song do những hạn chế cả về chủ quan và khách quan, lần xuất bản này khó tránh khỏi có thiếu sót, mong bạn đọc góp ý để lần xuất bản sau được tốt hơn.

Link tải sách:

HỘI ĐỒNG XUẤT BẢN
HỒ CHÍ MINH TOÀN TẬP LẦN THỨ BA